Op barefoot-schoenen de bergen in

Waarom stug als het soepel kan?

Is het echt nodig dat bergschoenen zo stug, zo krap en zo zwaar zijn? Wat mij betreft niet! Op deze pagina vind je een beknopt verslag van mijn overstap op barefoot-bergschoenen ofwel minimalistische bergschoenen.

Over dit verslag

Dit verslag gaat over mijn ervaringen met een specifiek merk en type barefoot-bergschoen. Toch is het niet bedoeld als testverslag. Ik wil juist laten zien dat barefoot-bergschoenen in het algeméén, voordelen (kunnen) bieden ten opzichte van traditionele bergschoenen.

Omdat het gaat over mijn persoonlijke ervaringen, is dit verslag ook voor een groot deel subjectief. Maar hopelijk is het toch bruikbaar voor andere wandelaars die overwegen om ook op barefoot-schoenen de bergen in te trekken.

In de bergen op stevige stappers

Sinds 1994 trek ik elke zomer de bergen in voor een wandeltocht van 3 tot 4 weken. Het liefst slaap ik in mijn tentje, dus dat gaat altijd mee. In mijn rugzak zitten ook kookspulletjes en verder alles wat je voor zo’n wandelvakantie nodig hebt.

En natuurlijk gaan ook mijn bergschoenen mee. Dat zijn stevige, stugge bergschoenen (type B/C), want die heb je nou eenmaal nodig. Tenminste, dat is de heersende opvatting.

Thuis op minimale muiltjes

Als ik niet in de bergen ben, loop ik op barefoot-schoenen ofwel minimalistische schoenen. Deze schoenen hebben een dunne, soepele zool zonder hak, geven minimale steun maar bieden maximale ruimte aan je voeten, inclusief de tenen.

Omdat ik last heb van knobbeltenen, heb ik zelf veel profijt van die ruimte. Sinds ik op minimalistische schoenen loop, heb ik geen pijn meer in de gewrichten van mijn grote tenen.

Als je op barefoot-schoenen loopt, komt je dicht in de buurt van het lopen op blote voeten. Zelf vind ik dat erg fijn, al was het in het begin behoorlijk wennen.

Waarom stug als het soepel kan?

Door mijn ervaring met minimalistische schoenen, vielen de beperkingen van mijn traditionele bergschoenen steeds meer op. Na een lange dag wandelen heb ik vaak pijn in mijn tenen en pijnlijke voeten. Ik wijt dat aan de stugheid van de schoenen en het gebrek aan ruimte.

Ondanks de stugheid van mijn bergschoenen, verzwik ik mijn voeten elke vakantie wel een paar keer (gelukkig nooit ernstig). Het zou natuurlijk kunnen dat ik gewoon zwakke enkels heb. Maar stevige, stugge, traditionele bergschoenen helpen mij dus niet op dit punt.

Voor mij was het dan ook voor de hand liggend om over te stappen op minimalistische bergschoenen. Dat was spannend, want ik had geen idee hoe het uit zou pakken. Toch heb ik de stoute schoenen aangetrokken...

Door Oostenrijk op barefoot-bergschoenen

In 2024 heb ik een deel van de Rupertiweg^[1] in Oostenrijk gelopen. Een echte bergtocht over ruig terrein met aardig wat hoogtemeters. Dit was mijn eerste wandelvakantie op minimalistische bergschoenen.

Mijn barefoot-bergschoenen zijn niet zo minimalistisch als de barefoot-schoenen die ik thuis draag. Ze zijn berekend op bergachtig terrein en ze zijn daarom veel steviger. Verder hebben ze een zool met een profiel zoals je dat gewend bent bij traditionele bergschoenen. En toch zijn ze heel erg soepel, soepeler nog dan gympen. Elke ochtend bij het aantrekken van mijn schoenen dacht ik: op deze “sloffen” kan ik toch niet de bergen in? Maar ze deden het fantastisch.

Hier mijn ervaringen op een rijtje:

• Perfecte pasvorm en relatief licht in gewicht (voelt fijn!).^[2]
• Geen pijn in mijn tenen en geen pijn in de gewrichten van mijn grote tenen.
• Ook geen pijn in de rest van mijn voeten.
• Geen vermoeide voeten.
• Meer grip (minder vaak uitgegleden).^[3]
• Geen verzwikte enkels.^[4]
• Geen blaren (maar die had ik ook niet in mijn traditionele bergschoenen).
• Meer spierpijn in mijn kuiten.^[5]

Punten om rekening mee te houden:

• Je voelt de ondergrond waarop je loopt. Toen ik met barefoot-schoenen begon, moest ik daar echt aan wennen. Maar inmiddels vind ik het juist fijn om te voelen waar ik op loop. Je hebt meer contact met de grond. En dat is heel prettig, ook in de bergen.^[6]
• Het bovenwerk van barefoot-schoenen is minder stug en biedt dus minder bescherming. Maar tijdens mijn tocht heb ik daar niets van gemerkt.
• Veel minimalistische bergschoenen (ook de mijne) zijn van leer zonder een waterdicht membraan zoals Gore-Tex. Dat ademt goed maar is dus niet waterdicht. Goed invetten zorgt ervoor dat de schoenen voldoende waterafstotend worden. Gore-Tex heeft overigens ook nadelen, zoals de milieubelastende fabricage (sinds 2024 is er wel een verbeterde versie).
• Er bestaan stijgijzers voor flexibele zolen maar of die ook geschikt zijn voor de ultra-flexibele zolen van barefoot-bergschoenen, dat weet ik niet. Zelf gebruik ik geen stijgijzer, dus ik heb dat verder ook niet onderzocht.

Mijn conclusies

Voortaan ga ik alleen nog met minimalistische bergschoenen de bergen in!

• Traditionele bergschoenen zijn gewoon té stug, té krap en té zwaar.
• Dertig jaar lang heb ik in de bergen op verkeerde schoenen gelopen! Maar ja, barefoot-schoenen verschenen pas rond 2005 en barefoot-bergschoenen nog veel later.
• Mijn voeten hebben veel minder steun nodig dan ik had verwacht. Het idee dat je in de bergen stugge stappers nodig hebt (type B, C of D), is wat mij betreft echt achterhaald.
• Er is nog niet veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de (positieve) effecten van minimalistische schoenen. Maar wat veel belangrijker is: ik heb er baat bij en ze lopen gewoon véél lekkerder.

Tips

Meer over barefoot-schoenen

Natuurlijk wil je na het lezen van deze pagina, meer weten over minimalistische schoenen! Hieronder vier websites met meer informatie:

• Blootsvoets geschoeid
• Barefoot lopen
• Barefoot Shoe Guide
• Barefoot Universe

Opbouwen met barefoot-schoenen

Voordat ik op barefoot-bergschoenen de bergen in ging, liep ik thuis al een aantal jaren op minimalistische schoenen. Hierdoor verliep de overstap naar de bergen probleemloos. Ik raad je ook aan om langzaam op te bouwen als je met barefoot-schoenen begint. Het kost namelijk echt tijd om te wennen. Je moet eraan wennen dat je minder steun hebt en dat je de ondergrond voelt. In het begin vond ik het zelfs vermoeiend en oncomfortabel. Maar nu wil ik niet anders meer.

Aanschaffen van barefoot-schoenen

Schoenen moet je passen en voelen. Ik zou ze daarom zeker niet online kopen. Helaas zijn er maar weinig fysieke winkels waar je minimalistische schoenen kunt aanschaffen. Zie de links hieronder voor meer info:

• Barefoot-schoenen-winkels in Nederland
• Barefoot-schoenen voor in de bergen: dames | heren

Voetnoten ;-)

1. Rupertiweg

De Rupertiweg is een langeafstandspad in Oostenrijk. Ik ben begonnen net boven Salzburg en geëindigd in Spittal an der Drau. Zoals je ziet op de foto's hierboven, is er niet altijd sprake van een pad. Een prima tocht voor het uittesten van bergschoenen!

2. Perfecte pasvorm en relatief licht in gewicht

Mijn meest recente traditionele bergschoenen hebben eigenlijk een hele goede pasvorm. Ze zitten beter dan alle bergschoenen die ik eerder had. Maar na een dag lopen door de bergen met volle bepakking, voel ik tóch beknelde voeten. De pasvorm van mijn barefoot-bergschoenen is nóg beter en ik heb geen last meer van beknelde voeten.

Het gewicht van mijn traditionele bergschoenen is 800 gram per stuk. Mijn minimalistische bergschoenen wegen per stuk 525 gram. Eigenlijk is dat helemaal niet zo superlicht. Maar ze voelen wel een stuk lichter aan.

3. Meer grip (minder vaak uitgegleden)

Het profiel in de zolen van mijn barefoot-bergschoenen is vergelijkbaar met het profiel in de zolen van traditionele bergschoenen. Toch zijn de zolen heel erg soepel. Ze zijn ook maar 1 cm dik! Door die souplesse buigt de zool mee met de ondergrond waardoor je meer grip hebt.

4. Geen verzwikte enkels

Ik heb gemeten hoe hoog de hiel van mijn voet zich boven de grond bevindt. In mijn traditionele bergschoenen is dat maar liefst 4,5 cm. Ik liep dus eigenlijk op hoge hakken door de bergen! Ik denk dat dit de reden is dat ik altijd wel een paar keer mijn voet verzwikte tijdens een wandelvakantie. In mijn minimalistische bergschoenen bevindt de hiel van mijn voet zich slechts 1,5 cm boven de grond. Tijdens mijn vakantie op barefoot-bergschoenen heb ik geen enkele keer mijn enkels verzwikt.

5. Meer spierpijn in mijn kuiten

De eerste paar dagen tijdens een bergwandelvakantie heb ik altijd wel last van spierpijn in mijn kuiten. Maar tijdens mijn tocht in Oostenrijk op barefoot-bergschoenen, duurde dat veel langer. Misschien doordat ze minder steun bieden of door de lage hak (of beter gezegd: het ontbreken van een hak). Gelukkig gaat spierpijn over.

6. Je voelt de ondergrond waarop je loopt

De ondergrond in de bergen is natuurlijk veel grilliger dan de ondergrond waar je dagelijks op loopt. Daarom zijn de zolen van barefoot-bergschoenen ook een stuk dikker dan de zolen van gewone barefoot-schoenen. Zo zijn je voetzolen goed beschermd. Je voelt dus wel iets minder van de ondergrond maar het barefoot-gevoel blijft. Gelukkig maar, want ook in de bergen vond ik het fijn om al die grilligheden te voelen.

---

Deze pagina is gemaakt door: Martin de Reuver
Laatste wijzigingen: 12 februari 2025
E-mail: martin@reuf.nl